قم، خ جمهوری اسلامی

کوچه 8، پلاک52

025-32936045

فکس : 02532926280

شنبه تا پنج شنبه

ساعت 7 صبح تا 2 بعد ظهر

گنجشک رودخانه‌ای

نام فارسی :
گنجشک رودخانه‌ای
نام عربی :
عصفور البحر الميت
نام علمی :
Passer moabiticus
نام انگلیسی :
Dead Sea Sparrow
حکم فقهی :
حلال

مشخصات:

پرنده اي است کوچک با منقاري مخروطي شکل که اغلب با جفت پا و به صورت جهشي روي زمين جابجا مي شود و دانه مي چيند. پراکندگي اين گونه و توزيع آن در بخش هايي از اردن و اطراف درياي مرده (بحر الميت) دليل نامگذاريش به گنجشک درياي مرده (Dead Sea Sparrow) مي باشد و به دليل جابجائي هايي که در اطراف رودخانه ها در ايران، عراق و افغانستان دارد به گنجشک رودخانه اي نيز شناخته مي شود. در زمستان­ها مهاجرت­هاي کوتاهي به طرف جنوب و تا نواحي غربي پاکستان و مناطقي از خاور ميانه هم دارد.

نر و ماده آن از نظر شکل ظاهري شباهت زيادي به گنجشک خانگي دارند به­ جز اين که به طور قابل ملاحظه اي از آن­ها کوچک ترند و دو لکه زرد در طرفين گلويشان ديده مي شود.

پرنده بالغ نر تارک خاکستري مايل به نخودي دارد. چانه و گلوي سياهش محدود به خط شاربي و خط زير گونه ای سفيدي است که به دو لکه زرد طرفين گلويش منتهي مي شود. نوار ابرويي سفيدي بر روي خط چشمي سياهش دارد که تا پس گردنش ادامه دارد و در انتها نخودي رنگ مي شود. سطح شکمش خاکستري و سطح پشتش قهوه‌اي مايل به خاکستري با رگه‌هاي سياه فراوان است که دو لکه بزرگ بلوطي رنگ روي طرفين پوش پرهاي بال هايش دارد. پرهاي جبه اش نخودي رنگ است و نوار بالي سفيدش زير پرهاي سياه شانه اش به هنگام پرواز نيز نمايان مي شود. پاهايش قهوه اي مايل به صورتي است. دمگاهش خاکستري و پرهاي دمش مانند شاه پر بال هايش قهوه اي است و در انتها تيره تر است. پرندة ماده شبيه ماده گنجشک معمولي ولي کوچک تر از آن است و در طرفين گلويش دو لکه زرد ديده مي شود. رفتارش شبيه گنجشک معمولي است.

پرندة نابالغ بيشتر به پرندة ماده شبيه است. منقارش زرد مايل به خاکستري و فاقد سياهي گلو مي باشد. لبه هاي پاياني منقارش زرد رنگ است و هر چه به بلوغ و بزرگسالي نزديک تر مي شود از زردي کناره هاي منقار کاسته مي شود و پرهاي سياه زير گلو در پرندة نر واضح تر و پر رنگ تر مي شود. در فصل زمستان رنگ پر و بال پرندة نر و ماده تيره تر گشته و در فصل بهار روشن تر و سفيدي گونه هايش درخشان تر به نظر مي رسد.

بیشتر در نزديکي رودخانه ها زندگي مي کند و در زمستان به وسيله طي کردن مسافت هاي کوتاهي به سمت جنوب جا­بجا مي شود.

در فصل زاد و ولد به صورت چند تايي و در فصل زمستان به تعداد بيشتري ديده مي شوند. پروازشان سريع و با بال­زدن هاي قوي همراه است. اغلب به صورت دسته جمعي و با سر و صداي زياد بر روي بوته­ها و درخت هاي گز آشيانه‌­هاي گنبدي شکلي مي سازند.

نقشه پراکندگی :
زیستگاه :
معمولاً در بوته زارها و بيشه هاي نزديک آب و سواحل رودخانه ها يافت مي شود و لانه هاي گنبدي شکلي روي بوته ها و درخت هاي گز مي سازد.
تغذیه :
بيشتر از دانه ها و بذر گياهان تغذيه مي کند و هنگام زاد آوري و پرورش جوجه به منظور تکميل رژيم غذايي از نرم تنان و بي مهرگان مانند کرم ها و حشرات نيز تغذيه مي کند.
اندازه :
12 سانتي متر
سیخک پا :
دارد
چینه دان :
دارد
بال :
دفیف بودنش بیشتر است
تصاویر :
ویدئو :
صدا :