بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
استحاله و انقلاب
منظور از استحاله چیست؟ و چگونه از مطهرات است؟ و آیا واقعا مطهر است؟
حضرت امام(ره) در تحریرالوسیله مسئله استحاله را که از مطهرات ذکر کردند در قسمت مطهرات فرمودند.
فصل فی المطهرات وهی عشره….. ورابعها الاستحاله یعنی تبدیل شدن به جسم دیگر مثلا سگ در شوره زار تبدیل به نمک بشود
عذره حیوان که نجس یا متجنس است بسوزانند و خاکستر شود آنچه به نمک تبدل شده پاک می شود آنچه را آتش به خاکستر تبدیل کند همچنین نجس و متنجس اگر تبدیل بشود به شئ دیگر پاک است آن نجس یا متنجس تبدل شد، مثلاً بخار یا خاکستر یا از جسمی به جسم دیگرتبدیل شود تفاوت نمی کند چه بوسیله آتش باشد یا غیر آتش، آتش موضوعیت ندارد.
اما اگر چیز نجس و متنجس بوسیله آتش آجر یا خذف یا نوره یا چیز دیگر بشود در اینجا صورت نگرفته بلکه صورت ظاهری عوض شده و همچنین پاک می شود هر حیوانی که اصلش از نجس باشد مثل حیوانی که از به وجود آمده با منی مرد و تخمک زن مثل انسان یا مثلا کرم های معده یا حیوانی مریضی داشته باشد و در مدفوعش کرم باشد چون جسم تبدل پیدا کرده است این پاک است تا اینجا بحث استحاله.
در اثر انقلاب اگرخمر تبدل شود به سرکه از مصادیق استحاله است. در نظر مردم سرکه جسم دیگر است و خمر جسم دیگر
انواع استحاله
استحاله دوقسم است
1- گاهی یک جسمی که خودش یک نوع بوده تبدل پیدا کرده به نوع دیگر مثل سگ که تبدل پیدا می شود به نمک یا منی تبدل پیدا کرده به انسان.
2- گاهی در انقلاب خمر که مایع بوده دگرگون شده و انقلاب در آن صورت گرفته و استحاله شده یعنی از سرکه به جسم دیگر که خمر است تبدل پیدا کرده
درکتاب العروة الوثقی این موارد را جدا آوردند و هر دو را استحاله گفتند. البته انقلاب ممکن است به علت گذشت زمان یا عوامل دیگری انجام بگیرد و در نظر مردم سرکه یک چیز است و خمر چیز دیگراست. شبیه به انسان که از نطفه درست شده است همچنین حیوانات دیگر اینجا هم سرکه، که از خمری که نجس بوده درست شده است از مصادیق استحاله می باشد. اگر آب تبدیل به بخار شود استحاله محسوب می شود
سوال: آیا استحاله موضوعیت دارد؟ آتش موضوعیت ندارد. اما اگر آتش آنها را به صورت باقی بگذارد یعنی مثل خود آتش باقی باشد مانند گل نجس که بخواهند آجر درست کنند تبدیل به جسم دیگرنمی شود.
نسبت استحاله با انقلاب
رابطه بین انقلاب واستحاله چیست؟ باید گفته شود عام و خاص مطلق هستند. کل انقلاب استحاله انقلاب فرعی است از استحاله در شراب که سرکه می شود یک شرط مقوم که همان میعان بودن است باقی است مثلاً وقتی آتش خاکستر می شود آن شرطش را از دست داده است یا در بحث شراب و سرکه میعان بودن باقی است مسکر بودن، از بین رفته است.
جواب: نگفتیم میعان باشد یا نباشد در اینجا لا به شرط است فقط این جسم تبدل شده به جسم دیگر و به نظر عقلا و عرف این جسم دیگری است آیا شراب سرکه است؟ آیا سرکه شراب است؟ آیا شراب سرکه است؟ سرکه لا شیئ من الخل بخمر ولا شیئ من الخمر بخل تباین از نظر مفاد بر مصادیق است سرکه شراب نیست سرکه کانت خمر الخمر سارت خل
یک حشره ای که حرام گوشت است الان پودرش کردند ژله شده این الآن چه وضعی دارد؟ این تبدل پیدا نکرده است اگر یک جسم نجسی را ریزش کنند مثل گندم وجو آردش کنند این گندم به جسم دیگری تبدل پیدا نکرده است لذا نه انقلاب است و نه استحاله چون همانی است که هست.
استحاله و انقلاب فرقشان مثل انسان و حیوان است کل انسان حیوان و حیوان اعم است هر جا استحاله باشد انقلاب هم هست.