قم، خ جمهوری اسلامی

کوچه 8، پلاک52

025-32936045

فکس : 02532926280

شنبه تا پنج شنبه

ساعت 7 صبح تا 2 بعد ظهر

سنگ چشم تورانی

نام فارسی :
سنگ چشم تورانی
نام عربی :
صرد طورانی
نام علمی :
Lanius phoenicuroides
نام انگلیسی :
Turkestan Shrike
حکم فقهی :
مکروه

مشخصات:

سنگ­ چشمی متوسط جثه است و شباهت زیادی به «سنگ چشم دم سرخ» دارد، ولی به واسطه روتنه تیره تر، زیرتنه مایل به سفید و نوار پهن سفید رنگ بالای نقاب سیاه صورتش از آن تفكیك می شود. این گونه تا چندی پیش به عنوان زیرگونه ای از «سنگ چشم دم سرخ» معرفی می شد، ولی به واسطه تفاوت های بارز بین نرهای این دو گونه، همچنین تفاوت های عمدۀ ژنتیكی، به عنوان یك گونه جدید از آن منفك شده است. نر و ماده متفاوت و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرندۀ نر بالغ تارك و پس سر خرمایی و پس گردن و روتنه خاكستری قهوه ای دارد. نوار ابرویی به نسبت پهن سیاه رنگی از قاعدۀ منقار تا گوش پرها گسترده شده است. دمگاه خرمایی، دم قهوه ای مایل به قرمز و انتهای پرهای مركزی آن تا حدی به تیرگی می گراید. پوش پرهای روی بال ها خاكستری مایل به قهوه ای و شاه پرهای پرواز سیاه هستند و لکه سفید بزرگی در قاعدۀ شاه پرهای اولیه دیده می شود. چانه و گونه ها سفید، دو طرف سینه و پهلوها با ته رنگ نخودی و مابقی بخش های زیرتنه سفید است. پرندۀ مادۀ بالغ تا حد زیادی شبیه به مادۀ «سنگ چشم دم سرخ» است، ولی نوار سفید رنگی بالای نقاب كم رنگ صورت دارد. همچنین روتنه قهوه ای مایل به خاكستری و زیرتنه سفید و دارای رگه رگه تیرۀ بیشتری است. پرندۀ نابالغ به واسطه رگه رگه هلالی شكل در روتنه و طرح فلس دار زیرتنه شباهت زیادی به نابالغ «سنگ چشم دم سرخ» و «سنگ چشم پشت سرخ» دارد.

رفتارش نیز تا حد زیادی شبیه به «سنگ چشم دم سرخ» و «سنگ چشم پشت سرخ» است. در خارج از دورۀ جوجه آوری اغلب به تنهایی دیده می شود. پروازش در فواصل كوتاه، مستقیم و در فواصل طولانی، موجی شكل است. جوجه آوری از اواسط اردیبهشت و با تشكیل قلمرو در بیشه زارهای باز با بوته ها، درختچه ها و درختان كوتاه و پراكنده آغاز می شود.
تك همسر است و آشیانه­اش كاسه­ای حجیم از علوفه، ساقه ها و شاخه­های گیاهان است كه آن را درون بوته­های خاردار و به ندرت روی درختان بنا می کند و درونش را با مو، پشم، پر و الیاف نرم گیاهی می پوشاند. به طور معمول چهار تا پنج و گاهی سه تا هفت تخم نیمه بیضی، نیمه بیضی كوتاه یا بیضی كوتاه و صیقلی می گذارد. جوجه ها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجه ها در حدود 13 روز طول می كشد. احتمالاً در هر دورۀ جوجه آوری دو دسته تخم می گذارد.

نقشه پراکندگی :
زیستگاه :
استپ های خشك با بوته های پراكنده، دشت ها و تپه ماهورهای باز با بوته ها و درختان تنك و حاشیه كشتزارها را به عنوان زیستگاه بر می¬گزیند.
تغذیه :
اغلب از حشرات و لارو آن ها به ویژه سوسك ها، سایر بی مهره ها و مهره داران كوچك تغذیه می كند. برای شكار طعمه اغلب از روی بوته ها یا درختچه¬های بلند به چابكی و با جهشی سریع به طعمه مورد نظر بر روی زمین حمله می برد. گاهی نیز حشرات و پرندگان كوچك در حال پرواز را تعقیب و صید می كند.
اندازه :
16.5 تا 18 سانتی متر
سیخک پا :
چینه دان :
بال :
تصاویر :
ویدئو :
صدا :