رکورددار جهانی رؤیت هلال ماه نظریه پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه مبنی بر اینکه نخستین لحظه ایجاد ماه جدید حتی اگر به وسیله چشم مسلح یا غیر مسلح دیده نشود، آغازگر ماه بوده و احکام شرعی مربوطه را ایجاب می‌کند، مردود دانست.
به گزارش روابط عمومی مرکز موضوع شناسی احکام فقهی، حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی، پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه عصر امروز در ششمین همایش رؤیت هلال و تقویم و نشست مقدماتی همایش بین المللی فقهی نجومی رؤیت هلال که در مجتمع یاوران مهدی(عج) جمکران برگزار شد، به ارائه کرسی نظریه پردازی با محوریت نظریه جدید فقهی «وحدت رویه در تقویم اسلامی و رؤیت هلال» پرداخت .
پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه با اشاره به اهمیت رؤیت هلال ماه اظهار داشت: بحث از رؤیت هلال ماه در ماه رمضان خود نمایی می‌کند.
اختلاف گسترده علما در رؤیت هلال ماه موجب وهن اسلام است
وی با بیان اینکه عید فطر بستری مهم جهت اتحاد و همبستگی مسلمانان است، خاطرنشان کرد: مفاسد اختلاف در تعیین عید، اتهام به جهالت و وهن مذهب و اسلام است.
حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی با تأکید بر اینکه وهن اسلام از جمله آسیب‌های اختلاف گسترده در مبحث رؤیت هلال ماه است، گفت: این مسأله از راه علمی حل شدنی است.
وی عنوان کرد: به قدری که علمای اسلام در مسأله حج تلاش کرده تا اختلافی باقی نماند، درباره رؤیت هلال تلاشی نکرده‌اند.
پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه بیان کرد: بر اساس حکم فقهی حضرت امام خمینی(ره) اگر حاکم اهل سنت حکم به عید قربان بکند، تبعیت از وی واجب است حتی اگر علم به خلاف ایجاد شود.
وی گفت: تفاوتی در علم به خلاف حکم یک عالم مسلمان، میان اختلاف یک روز و دو روز نیست؛ البته علم به خلاف هیچ گاه پیدا نمی‌شود اما حتی حضرت امام خمینی(ره) در صورت علم به خلاف هم راه حل داده‌اند.
حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی تأکید کرد: در بیان حضرت آیت‌الله سبحانی ملاحظه کردید که اختلاف نظر در افق واحد هم وجود دارد؛ ما شاهدیم که حتی در یک شهر واحد، اختلافاتی مطرح می‌شود که برخی روزه خود را نگاه داشته و برخی دیگر افطار می‌کنند.
ضرورت شناخت اوقات و رؤیت هلال و عدم توجه حوزه علمیه به این مسأله
وی با بیان این که محققان اختلافات فتوایی شیعه و سنی درباره رؤیت هلال ماه را استخراج کرده‌اند، تصریح کرد: بسیاری از احکام الهی و عبادی در دین مقدس اسلام در ظرف زمان خاصی تعریف شده است در حالی که در حوزه علمیه کلاس زیادی برای شناخت وقت تشکیل نمی‌شود.
پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه عنوان کرد: بر اساس آیه 5 سوره مبارکه یونس و آیه 78 سوره مبارکه اسرا شناخت وقت به عنوان مقدمه واجب، واجب است.
وی خاطرنشان کرد: مبحث وقت مورد عنایت بسیار آیات و روایت است اما آن‌چه که امروز جوامع اسلامی بر آن تمرکز کرده‌اند، مسأله رؤیت ماه برای عید فطر و آغاز ماه رمضان است.
حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی بیان کرد: اگر کسی سخن تقویم را قبول نداشته باشد، باید هر روز مراقب اعمال شرعی خود باشد از جمله اینکه باید برای اقامه نماز صبح، ابتدا خط ابیض و اسود را از هم تشخیص دهد.
رؤیت ماه تنها یکی از راه‌های رسیدن به علم است
وی با بیان اینکه رؤیت ماه تنها یکی از راه‌های رسیدن به علم است، تأکید کرد: شارع تکوین را برای ما عوض نکرده و حکم آورده است؛ به عنوان مثال اینکه خون چیست را محول به عرف کرده و تنها نجاست آن را بیان می‌کند.
پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه با بیان اینکه امروز خصیصین هم درباره رؤیت هلال اختلاف دارند، گفت: مراجع تقلید می‌گویند، برای ثبوت اول ماه خود انسان باید ماه را ببیند.
وی با اشاره به یک مسأله فقهی مبنی بر اینکه آغاز ماه با پیشگویی منجمین ثابت نمی‌شود، عنوان کرد: دقت علمی منجمان برای تشخیص روز نخست ماه، پیشگویی نیست.
حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی با بیان اینکه میان تقویم نویسان معروف به منجم و پیشگوهای که از آن‌ها به منجم یاد می‌کردند، تفاوت بسیاری است، گفت: این روایت حضرت امیرمؤمنان علی(ع) که فرمودند منجم همانند کاهن و کاهن همچون کافر است و کافر در آتش دوزخ خواهد بود، مربوطه به پیشگویان معروف منجم است.
وی با بیان اینکه فقها و علمای اسلام همگی مسأله رؤیت ماه را مهم دانسته و قبول دارند، تأکید کرد: همچنین تمام علمای اسلام رؤیت را به معنای علم گرفته‌اند.
ماه جدید با نخستین لحظه ایجاد آن ثابت می‌شود
پژوهشگر تقویم و رؤیت هلال ماه افزود: از آن‌جایی که رؤیت و عدم رؤیتی که با علم تعارض دارد، از حجیت کافی برخوردار نیست، لازم است که روز نخست ماه را از طریق ابزار پیشرفته دریابیم و به رؤیت و عدم رؤیت اکتفا نکنیم.
وی در پایان گفت: بر اساس این نظریه نخستین لحظه ایجاد ماه جدید حتی اگر به وسیله چشم مسلح یا غیر مسلح دیده نشود، آغازگر ماه بوده و احکام شرعی مربوطه را ایجاب می‌کند.
رؤیت ماه به وسیله چشم مسلح یا غیر مسلح در آغاز ماه جدید موضوعیت دارد
شایان ذکر است، در این کرسی نظریه پردازی سید محسن قاضی میر سعید، رکورد دار جهانی رؤیت هلال ماه به عنوان منتقد، نظریه حجت‌الاسلام موسوی شاهرودی را مردود دانست و گفت: چنانچه تنها روز نخست پیدایش ماه جدید، شرط آغاز ماه باشد، باید چهار روز عید فطر داشته باشیم در حالی که تنها رؤیت ماه به وسیله چشم مسلح یا غیر مسلح میان علمای اسلام تأیید شده و بر همین اساس، روز آغاز ماه در هر منطقه متفاوت است.
